Seizoensgroenten: de complete herfstgroenten-lijst [+infographic]

Lijst van seizoensgroenten in de herfst

Groenten van het seizoen zijn vaak lekkerder, en ook nog eens beter voor het milieu.

Daarom wilde ik graag een lijst maken met alle typische herfstgroenten. Als je seizoensgroenten eet, eet je groenten die op dat moment in en om ons land groeien.

Ik heb ook een blog geschreven met een lijst van seizoensfruit in de herfst.

Veel herfstgroenten zijn ook zogenaamde ‘vergeten groenten’. Dat betekent dat we ze nu niet zo vaak meer eten, vergeleken met vroeger. En dat terwijl ze meestal vol vitaminen en mineralen zitten. Gezond eten helpt met het voorkomen van een herfstdip en andere kwaaltjes.

Deze verse groenten komen niet uit een verwarmde kas, maar groeien gewoon in onze Hollandse grond (of in ieder geval in een land in de buurt).

Je kunt ze vaak wel het hele jaar door krijgen, maar dan worden ze uit verre oorden verscheept, zoals Zuid-Amerika of Azië. In de herfst komen deze groenten van dichtbij, en zijn ze het lekkerst.

Met deze ‘groente-kalender’ kun je zien welke groenten in seizoen zijn in de herfst.

Wist je trouwens dat rauwe groenten een van de negen slechtste post-workout-snacks zijn? Er is natuurlijk niks mis met rauwe groenten, het is een gezonde snack. Boordevol vitamines en vezels. Maar als post-workout-snack is het simpelweg niet wat je lichaam op dat moment nodig heeft.

En om heel eerlijk te zijn, kende ik ze ook niet allemaal.

Geen zin om alles te lezen? Daarvoor hebben we een handige infographic met onze favoriete herfstgroenten en -fruit:

Herfstgroenten-lijst

Aardpeer

De aardpeer klinkt als een woordgrap van aardappel, maar deze groente bestaat echt. De andere namen voor deze vergeten groente zijn nog vreemder, trouwens: topinamboer, knolzonnebloem en jeruzalemartisjok.

Andijvie

Andijvie kennen we allemaal van de stamppot andijvie, en dat is niet voor niets. Stamppot andijvie eten we graag als het kouder wordt, en andijvie is in de herfst in seizoen.

Bosui

Fun fact: bosui heet zo omdat het in een bosje verkocht wordt. Wist ik niet, mind blown. Een andere naam voor bosui is lente-ui, maar deze groente is dus ook in de herfst in het seizoen.

Bloemkool

Je zou denken dat bloemkool een herfst- of wintergroente is, maar de bloemkool is al vanaf juli in seizoen. Bloemkool staat al sinds jaar en dag op de Hollandse tafels.

Boerenkool

Onze boerenkool heeft de afgelopen jaren furore gemaakt: in de VS zijn ze gek op de gezonde superfood ‘kale’. Voor ons blijft het gewoon boerenkool, het liefst als stamppot. Al is het ook lekker in combinatie met een pasta met tomatensaus, of als pesto, of bij Aziatische gerechten… je kunt alle kanten op met boerenkool. Hij is het lekkerst als de vorst er een keer overheen is geweest.

Broccoli

Broccoli is onderdeel van het standaard Nederlandse agv’tje (aardappel-groente-vlees). Tegenwoordig maken we hem ook graag klaar als vervanger voor rijst. Net als bloemkool, eigenlijk.

Champignons

Champignons kun je het hele jaar rond van Nederlandse bodem krijgen, dus ook in de herfst. Ik vind champignons zelf erg lekker, ook omdat ze zo multi-inzetbaar zijn. Veel typische herfstrecepten hebben champignons als ingrediënt. Naast de gewone witte champignon heb je ook nog kastanjechampignons en de portobello: die laatste is nogal groot. Als je een recept vindt met champignons in de oven, zijn dit meestal portobello’s.

Chinese kool

Je verwacht het niet met zo’n naam, maar ook Chinese kool wordt gewoon in Nederland geteeld. Het is het hoofdbestanddeel van het hippe Zuid-Koreaanse kimchi: gefermenteerde groenten.

IJsbergsla

IJsbergsla ligt altijd in de schappen, dus het is ook in de herfst in seizoen. IJsbergsla kun je in een salade of in wraps gebruiken, maar je kunt het ook door stamppotgerechten doen.

Knolselderij

Knolselderij valt wat mij betreft in de categorie vergeten groente. Deze groente ziet er een beetje suffig uit, maar zit bomvol vitaminen en mineralen. Misschien toch een goed idee om deze herfst knolselderij op tafel te zetten.

Kijk voor een echt ouderwetse cocktail eens naar onze lijst met lekkerste herfstcocktails.

Koolraap

Net als knolselderij een classic vergeten groente. En ook vol vitaminen. Je ziet deze de laatste tijd weer wat vaker opduiken, vaak als ovengroente.

Kropsla

Eigenlijk is kropsla (net als een paar andere groenten) jaarrond verkrijgbaar. Officieel gezien is de kropsla dus ook in de herfst in seizoen. Kropsla is typisch Nederlands. Je vindt deze zachte sla vooral in salades, zoals aardappelsalade en witlofsalade.

Paksoi

Net als de Chinese kool wordt de paksoi ook gewoon in Nederland geteeld. Paksoi gebruik je (fijn)gesneden vooral in Aziatische gerechten, zoals noedelsoep.

Pastinaak

De pastinaak ziet eruit als een dikke, witte wortel, en is dat eigenlijk ook. Net als de koolraap en schorseneer is dit een vergeten groente, die nu weer een beetje back in the game komt.

Peultjes

Peultjes zijn van dezelfde plant als doperwten. Je kunt de mini-erwtjes ook zien zitten. Peultjes kun je roerbakken en koken, maar vergeet niet de eventuele draad langs de zijkant eraf te halen. Anders lijkt het alsof je haren in je eten hebt en dat is goor.

Pompoen

Superveelzijdig en gezellig oranje. Pompoenen zijn al heel lang een herfstgroente, maar sinds Halloween is komen overwaaien uit de Verenigde Staten is de herfst helemaal een pompoenfeest. Je hebt verschillende soorten pompoen, dus check even van tevoren welke pompoen het meest geschikt is voor jouw gerecht. Pompoensoep is een classic recept, maar je kunt de blokjes ook stoven voor een mediterraans stoofpotje, curry of pasta.

Postelein

Postelein is een vergeten groente. Veel andere vergeten groenten zijn eigenlijk een beetje lelijk, maar postelein is een teer plantje en ziet er heel mooi en fris uit. Postelein is heel veelzijdig. Je kunt het bijvoorbeeld door de stamppot doen, maar je kunt het ook roerbakken.

Prei

Ook prei is het hele jaar door te verkrijgen en daardoor een gouwe ouwe in de Nederlandse keuken. Zorg ervoor dat je de prei goed uitspoelt voordat je ’m in je eten gooit. De kans dat er zand in je prei zit is heel groot, en dat kan je hele eten verpesten.

Rabarber

Rabarber is een mooie, roze groente. De smaak is normaliter een beetje zurig, maar past ook goed bij zoete gerechten. Je kunt rabarber daarom goed gebruiken in taarten, of als compote. Je houdt ervan of niet, maar bijzonder is het in ieder geval.

Radicchio

Nee, geen radijs, die komt hierna pas. Radicchio is familie van de witlof. De radicchio rosso, zoals deze groente eigenlijk heet, heeft donkerrood blad. Een plaatje. In het Nederlands noemen we deze groente ook roodlof, maar dat maakt deze mooie groente toch minder exotisch.

Radijs

Toevallig heeft radijs na de radicchio en de rabarber ook een mooie, roodpaarse kleur. Radijsjes zijn pittig en je ziet ze meestal in een salade. Wist je dat je ook het blad van de radijs kunt eten? Je kunt deze net als spinazie roerbakken, maar ook in een soep verwerken of zelfs als groen op brood doen.

Rettich

Rettich ziet eruit als een witte wortel, maar proeft een beetje hetzelfde als de radijs. Rettich wordt ook wel zomerrammenas genoemd.

Rode biet

Rode bieten zie je in de supermarkt meestal voorgekookt met zijn vieren in een plastic verpakking, maar je kunt ze natuurlijk ook zelf koken. Ook het groen van de rode biet kun je eten.

Rode kool

Rode kool eten we meestal uit een potje, maar ook ‘gewoon’ is rode kool heel lekker. Snij er dunne reepjes van en kook of roerbak ze.

Rucola

Rucola is pittige sla. Je kunt dit op je brood doen, maar ook als garnering over pasta of pizza is rucola lekker. Ook pesto van rucola is heel lekker, trouwens. Vervang de pijnboompitten dan ook eens door gezonde walnoten, voor variatie.

Savooiekool

Savooiekool wordt ook wel gewoon groene kool genoemd. Dit is een van de oudste koolsoorten die er bestaan. Je kunt de bladeren net als andere koolsoorten verwerken in gerechten, maar je kunt ze ook bijvoorbeeld als wraps gebruiken.

Schorseneren

Ik heb nog nooit zoveel treurige bijnamen voor een groente gezien. Komen ze: keukenmeidenverdriet, huisvrouwenleed, winterasperge, armeluisasperge en winterstaaf. All right. Je spoelt schorseneren eerst af, dan kook je ze en vervolgens haal je de buitenkant eraf. Met handschoenen, want het sap blijft anders aan je handen kleven. Vandaar de eerste twee bijnamen. Tegenwoordig kun je ze ook in pot krijgen, dus dat scheelt aardig wat werk.

Snijboon

Snijbonen zijn lange, dunne bonen, die je gesneden in je eten verwerkt. In zijn geheel zijn ze niet zo lekker, omdat ze stug zijn. Je hebt zelfs speciale snijbonenmolens, maar tegenwoordig hebben de meeste mensen die niet meer. Je moet dus met het mes in de weer. Of je koopt ze voorgesneden, dat kan ook nog.

Spitskool

Spitskool kun je op allerlei manieren inzetten. Deze lichte kool doet het goed in Nederlandse gerechten, maar ook in Aziatische gerechten past-ie prima.

Spruitjes

Spruitjes zijn de ultieme herfst- en wintergroente en de schrik van ieder kind. Je kunt ze op de classic manier aan frut koken, maar daar maak je geen vrienden mee. Ik ben zelf meer een liefhebber van gewokte spruitjes. Koken mag, maar niet zo lang als vroeger. Dan zijn ze niet meer zo lekker en hebben ze geen bite meer. Tip: spruitjes zijn heel lekker door de pasta of pizza, helemaal als je ze met balsamicoazijn wokt of in de oven doet.

Tomaat

Niet alleen de gewone tomaat, maar ook de vleestomaat, romatomaat en trostomaat zijn zomer- en (vroege) herfstgroenten. Er is geen enkele keuken (denk ik) waar je geen tomaat kunt gebruiken. Je kunt er zelf tomatensaus van maken, maar ook door een salade of op brood doet tomaat het altijd goed. En dan heb ik het nog niet eens over tomatensoep of borrelhapjes met tomaat (bruschetta, caprese op een stokje) gehad. Love it.

Ui

De rode ui, gele ui en de sjalot zijn allemaal jaarrond verkrijgbaar uit Nederland, dus ook in de herfst. Uien zijn in veel gerechten een basisingrediënt.

Veldsla

Veldsla ziet eruit als allemaal kleine trosjes sla. Veldsla is zacht en nootachtig van smaak en past goed bij warme en koude gerechten, dus in salades, maar zelfs in stamppotten. Van veldsla kun je ook lekkere pesto maken.

Venkel

Venkel (of de venkelknol) is anijsachtig van smaak. Je kunt de witte knol eten, maar ook de groene stengels en het loof zijn eetbaar. Venkel combineert goed met visgerechten, maar het is ook een belangrijk ingrediënt in de italiaanse keuken, zoals in pasta’s.

Winterpeen

De winterpeen is niet alleen in de winter, maar ook in de herfst verkrijgbaar van eigen grond. De winterpeen is een grote variant van de wortel. Hij is ook langer houdbaar dan gewone wortels.

Witlof

Witlof heet ook wel Brussels lof. Witlof is bitter van smaak, hoewel dit er grotendeels uitgeteeld is. Je kunt witlof rauw eten, maar ook gekookt. De laatste variant wordt vaak gecombineerd met ham en kaas. Rauwe witlof wordt meestal gesneden in salades gebruikt. Je kunt witlof trouwens ook wokken. Dan kun je ze bijvoorbeeld in pastagerechten verwerken.

Witte kool

Witte kool staat aan de bron van zuurkool. Veel herfstiger of winteriger dan dat kun je het niet krijgen. De niet-gefermenteerde versie is ook lekker in Aziatische gerechten.

Wortelen

En last but not least: worteltjes! Deze veelzijdige en mooi oranje groente zie je vaak als bospeen in de supermarkt. Net als de bosui heten bospenen zo omdat ze per bos verkocht worden. Wortelen zijn zoetig en worden in verschillende keukens gebruikt, van de Nederlandse, tot de Italiaanse en de Indiase keuken. Door de zoete smaak zijn wortels ook geschikt om toe te voegen aan bakgerechten. Dan krijg je bijvoorbeeld worteltjestaart.

Alle informatie komt van het Voedingscentrum en Verse Oogst.